OneGeology Kids banner To be the provider of geoscience data globally Navigation
Main content
Bottom links

OneGeology Kids


Burcu

Volkanlar

FireMerhaba benim adım Burcu size volkanlar hakkında bilgiler vermek istiyorum. Volkan ismi Roma’lı ateş tanrısı Vulcan’dan gelmektedir.

 

Volkanlar, sıvılaşmış sıcak kayaç, kül ve gazların yerküre yüzeyindeki açıklıklardan çıkmaları ile oluşmaktadır. Sıvılaşmış kayaç ve kül soğuyarak katılaşmakta ve şekilde görülen tipik volkan şeklini oluşturmaktadır.

Volkan püskürdüğünde, aşağı doğru lavlar dökülmektedir. Bu şekilde sıcak gaz ve küller havaya saçılır.


Volcanic map

Volkanlar ekstrüsif kayalardan Bora meydana gelir. Bu örnekte olduğu gibi, jeoloji haritalarında Serkan parlak renkler ile gösterilmektedirler.

Volkanlar ekstrüsif kayalardan

  1. Lav
  2. Volkanik tıkaç
  3. Kumtaşı
  4. Çamurtaşı


Onegeology haritası İtalya, Sicilyadaki Etna Dağını X ile işaretlenmiştir. Haritadaki turuncu renk volkanın kaya ve lavlarını göstermektedir.

Static map.



Volkanlar aktif ve sönmüş olarak sınıflandırılır. Aktif volkanlar her an püskürebilecek iken sönmüş volkanlar bir daha püskürme ihtimali dahilinde olmayan volkanlardır.


Daha Fazla Bilgi

Volkanlar farklı tiplerde lav üretebilirler. Bazıları akışkandır ve aşağı doğru akar, bunların pürüzsüz, ropey (yetersiz), kırışık dokuları vardır. Bunlar “Pahoehoe lav” olarak isimlendirilir.

Bazı volkanlar çok patlayıcı olabilir ve daha kalın, yapışkan, pürüzlü dokulu lav ve sıcak gaz üretebilen bu volkanlar Aa lav olarak isimlendirilir.

Suyun altında püsküren lavlara yastık şekline benzediği için yastık lav adı verilir. Gerçi üzerlerinde uyumak pek rahat değildir!


Pasifik Ateş Yüzüğü doğu Pasifik Ateş Yüzüğü batı

Dünya yüzeyi ağır ağır sürekli hareket eden birkaç tektonik plakadan oluşmaktadır. Tektonik plakaların birlikte itildiği yerlerde, yerküre kabuğu yerküre mantosunun derinliklerine doğru erir ve volkanları oluşturmak için tekrar yüzeye çıkar. dünyada bunların oluştuğu geniş alana 'Pasifik Ateş Yüzüğü' adı verilmektedir ve bu kürelerde gösterilmiştir.


Yastık lavların denizaltındaki patlaması.
Midt-Atlantiske Ryg

Tektonik plakaların ayrıldığı yerlerde ve yerküre kabuğundaki açıklıklar sıvılaşmış kayaçların kaçmasına izin vererek volkanları oluşturmaktadırlar. dünyada bunların oluştukları alana ‘Orta-Atlantik Sırtı” adı verilir ve bu kürede gösterilmiştir.


Volkanlar aynı zamanda mantoda sıcak noktaların olduğu bölgelerde oluşabilir. Bu yerküre kabuğunun incelmesine sebep olmaktadır. Sıvılaşmış kayaçların yüzeye kaçmasına olanak sağlayan yerlere kayacın Plume adı verilir.

Yerküredeki tektonik plakaların hareketi dünya yüzeyinde volkanların yığın oluşturduğu anlamına gelmektedir. Haritada görebileceğiniz gibi bunun örneği Hawaii’dir.

Right arrow



Bilgi Edinme

Volkanlara yakın mı yaşıyorsunuz ? Online form umuzu kullanarak hayatınızı nasıl etkilediğini bize anlatır mısınız ?